Herkese merhaba! “isteogrenci.com“daki ilk yazımda; son yıllarda adından sıkça söz ettiren “Robotik Kodlama” kavramını ele aldım. Detaylı bir araştırma sonunda edindiğim bilgileri, sizlere olabildiğince sade ve anlaşılır bir şekilde aktarmaya çalıştım. Keyifli okumalar dilerim.
“Robotik Kodlama” denildiğinde; birçoğumuz gibi benim de aklıma ilk gelen şey, her yerde karşıma çıkan kurs afişleri ve bu afişlerdeki minyatür robot görselleri olmuştur. Hem de bu kurslar çocuklar için! İlk izlenim olarak kulağıma oldukça şaşırtıcı ve hatta ürpertici geldiğini itiraf etmeliyim. Ancak araştırmalarım sonunda, işin aslının hiç de öyle olmadığını ve çocukların öğrenim becerilerini ne kadar da geliştirdiğini gördüm. Sanıldığının aksine robotlar, doğru amaçlarla kullanıldığında hayatlarımızı tahmin bile edemeyeceğimiz kadar kolaylaştıran, bize zaman ve konfor sağlayan muhteşem varlıklar!
Bir robot düşünün, çeşitli kodlarla onu programlayabiliyorsunuz. Ucu bucağı yok, tamamen özgürce ona istediğinizi yaptırabilirsiniz.
Gelin, ‘Robotik Kodlama’ terimini birlikte tam olarak açalım, öncelikle ilk sorulması gereken soruyu sorarak başlayalım: “Robot nedir?”
Sensörleri sayesinde çevresi ile etkileşime girip bilgi toplayan, bu bilgileri yorumlayarak değerlendiren ve kendisine verilen görevleri yerine getirmek için eylemde bulunan makinelere “Robot” denir.
Algılayıcılar, Eyleyiciler ve Kontrol Kartı olarak üç bölümden oluşur.
Algılayıcılar; 1 ve 0 ile sayısal olarak, ışık, mesafe, ısı ve gerilim gibi verileri alıp mikrodenetleyiciye gönderir. Eyleyiciler de; bunun sonucunda hareket sağlar, ses veya ışık üretir. Kontrol kartı ise; robotun beynidir. Tüm bu işlemleri kontrol eder.
Robotlar, bilim kurgu filmlerinin bizde yarattığı “insansı varlık” algısının aksine, insana benzemek zorunda değillerdir. Günlük hayattan örnek verecek olursak; çamaşır makinesi, çamaşırın ağırlığına göre su kullanması özelliğiyle bir robottur. Temizlik robotları ve otomobillerdeki otopark park sistemlerini de örnekler arasında sayabiliriz.
Robotları diğer makinelerden ayıran iki özellik: karar verip, tepkide bulunmalarıdır. Bir uzaktan kumandalı araba, robot değildir. Çünkü onu kontrol eden programlama değil, insanın kendisidir. Ancak sürücüsüz araçlar birer robotturlar. Çevrelerini algılayıp, arabayı doğru şekilde kullanabilirler.
Endüstriyel Robotlar; üretimde işçi sağlığını korurken, işverenin de kâr marjını yükseltmiştir.
Operasyonel Robotlar; mayınlı araziler, göçük riski olan madenler ve uzay gibi insanlar için tehlikeli veya imkansız durumlarda kullanılmaktadır.
Bunların dışında robotlar; Eğitim ve Araştırma, Tıp ve Sağlık, Sibernetik (dış görünüşü insansı ve yapay zekaya sahip robotlar), Eğlence (oyuncaklar), Tarım ve Hayvancılık, Ulaşım (Lojistik destek) alanlarında kullanılmaktadır.
Pekii, “Robotik” ne demek?
İnsanlara yardımcı olabilecek veya insan yerine kullanılabilecek makineler “Robotik” olarak ifade edilmektedir.
“Robotik Kodlama” ise, yukarıda robotun tanımını yaparken değindiğimiz “bilgileri yorumlayarak, değerlendiren” ifadesini sağlayan bir alandır. “Nasıl?” sorusunun cevabıdır. Robotu nasıl kodlarsanız, onu aslında o şekilde programlamış olursunuz.
Bu kodlama alanı hem yetişkinlere, hem de çocuklara birçok değer kattığı gibi; mühendislik dallarında oldukça faydalı bir şekilde yer alarak, bilime de katkı sağlamıştır.
Robotik kodlama yapan kişiler öncelikle sabırlı olmalıdır. Çünkü; yazdıkları kodların çalışıp çalışmadığını, ancak deneme-yanılma yöntemiyle görebilirler. Bu kişiler; hem eleştirel, hem yaratıcı bir bakış açısına sahip olmalıdır. Ayrıca, kodların doğruluğundan emin olmalıdırlar. Bir kod kesin, belirli, kusursuz ve mükemmel değilse işlem yapamayacak ve robotu eyleme geçiremeyecektir.
Robotik kodlama, gün geçtikçe ilgi odağı olmaya başladı ve dünyadaki milyonlarca öğrenci, genç kendi gerçek robotlarını tasarlamak için programlama ile ilgili yarışmalara katılmaya başladı. Bu sayede herkese müthiş bir bilgi, eleştirel düşünme ve takım çalışması ortamı yaratıldı. İlk Robotik Yarışması (FRC), İlk LEGO Ligi (FLL), Siber Robotik Kodlama Yarışması (CRCC) gibi yarışmalar, her yapıldığında binlerce katılımcıya ulaştı. Böylece robotik kodlama, ivme kazanmayı başardı.
Konuyla ilgili gelişmeleri yakından takip ediyor olacağım, bir sonraki yazımda görüşmek üzere!
